Edirne Kent Konseyi Roman Çalışma Grubu tarafından 8 Nisan Dünya Romanlar Günü dolayısıyla düzenlenen söyleşi Edirne Belediyesi Atatürk Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi.Söyleyişi öncesi Roman Toplum Gönüllüsü Turan Şallı yayınevimizden çıkardığı ‘Çingenenin Çalgısı, Kakava’nın Kahkahası’ isimli kitabını imzaladı.
Şallı, “Resmi bakış açılarına göre marjinal durumdayız. Kıyıda, köşede, mahallemizde sıkışmış durumdayız. Biz etnik bir yapı değiliz. Sosyal kimlik eksikliğimiz var” ifadeleri kullanırken şunlara yer verdi:
“Biz çingeneler yörüngesine oturmayan uzay araçları gibiyiz. Yüzlerce araştırma yapılıyor ama resmi ve kültürel düzeyde; ‘kapı gıcırtısında oynayan, zıplayan, neşeli insanlar’ tanımını aşamadık. Oynayalım, göbek atalım ama sorunlarımızın çözümünü de talep edelim, çözülmesini sağlayalım.
Çingene sorunu siyasi partilerin sorunudur. Bizim ‘kaybedilmiş topraklar’dan geldiğimizi hepimiz biliyoruz. Ama nedense biz hep öteki olmuşuz. Bizim etnik kimliğimiz yok. Bizim sosyal kimliğimizi anlamıyorlar.
Roman Sivil Toplum Örgütleri maalesef siyasi partilerin uydusu konumunda. Oysa sorunlarımızın çözümü bu örgütlerin bağımsız ve insan odaklı çalışmasına bağlıdır. Seçimden seçime birilerinin aklına gelen, elimize bir şeyler verilip oy deposu görülen olmak istemiyoruz.
Bu algıyı kırmanın yolu; bizim de insan olduğumuzu, barınma, eğitim, beslenme, ekonomi gibi sorunlarımızın olduğunu kavrayan idareciler ve toplumsal kültürün oluşmasıdır. Bizim asıl sorunumuz yoksulluk ve yoksunluktur. Bunları da siyasetçiler çözecektir. Ancak siyasetlere sözümüz geçirtecek olan da taleplerimizin güçlü olmasıdır.
Osmanlı’da Kop dendi bize, Mısır’dan gelen bir topluluk dediler. Sonra Kıpti dendi, bu gün de Çingene veya Roman. Resmi bakış açılarına göre marjinal durumdayız. Kıyıda, köşede, mahallemizde sıkışmış durumdayız. Biz etnik bir yapı değiliz. Sosyal kimlik eksikliğimiz var. Bizim sorunlarımız yoksulluk, yoksunluktur. Bunları çözmek için toplantılar, açılımlar, yasalar yetersizdir.
Bizler bir kültürün devamıyız. Ülkemizde bulunan kültürlerden sadece biriyiz. Bir etnik yapı değil kültür farklılığımız var. Ülkemizin çok kültürlü olması zenginliğimizdir. Bizi bir arada tutan zenginliğimize saygı duymalıyız.
1934 yılında çıkan bir yasa maddesinde ‘göçebe çingeneler muhacir olarak alınmazlar’ kararı zamanın siyaset yapısına göre iyi niyetle alınmış bir karardır. Sonrasında bazı kesimler tarafından kışkırtıcı olarak kullanıldı.
Bu gün Dünya Roman Günü. Akşama bir yerlerde birileri iftar yapacak ve masalarında bizler olacağız. Güzel vaatler de olacak. Önümüzde seçimler var, yine oy deposu olacağız. Bizler dün olduğu gibi bu günde oynarız, dinleriz ve sonra unutuluruz. Bizim sorunlarımızın çözümü yukarıdan birisinin emri veya yazacağı yazı ile çözülmez. Bizlerin birlikte olması ve talep etmesi sorunlarımızın çözümünde etkili olacaktır.
Kitabı yazarken bildiklerimi paylaşmayı istedim. Bu güne kadar ilginç durumları yaşadım. Bunların içinde karşı duruşlarım oldu. Bunları tarihe bırakmak ve sizlerle paylaşmak için kitap haline getirdim. Para için yazmak aklıma bile gelmedi.
Anne babamın kullandığı dili bizler gerekli olmadığından kullanmadık ve unuttuk. Kültür olarak korunması çok anlamlıdır ama günlük dilde kullanılmayan tükeniyor.”
Etkinlik plaket töreni ve toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.
Yorumlar kapalı.